Η πρόβλεψη του μέλλοντος της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών δεν είναι εύκολη υπόθεση, ειδικά μετά από ένα ταραχώδες 2020 που ανέτρεψε πολλά δεδομένα. Η βιομηχανία υπέστη τεράστια πίεση και επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη και παγκοσμίως εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν την κρίση με νέους τρόπους. Υπάρχουν ορισμένες βασικές πληροφορίες από το προηγούμενο έτος που πρέπει να σημειωθούν, οι οποίες θα συνεχίσουν να επηρεάζουν το 2021 και, πιθανότατα, πέρα από αυτό. Με το 85% των καταναλωτών να δηλώνουν ότι έχουν κάνει αλλαγές στην κατανάλωση τροφίμων λόγω του COVID-19 , οι εκτιμήσεις για τις 10 κορυφαίες τάσεις της βιομηχανίας τροφίμων για το 2021 είναι απαραίτητες για την επιτυχία των κατασκευαστών και των επιστημόνων τροφίμων.
1. Θρίαμβος της διαφάνειας. Evolution of Clean Label
Η διαφάνεια αναδεικνύεται ως ένας ξεκάθαρος νικητής στο Top10 Trends της Innova Market Insights για το 2021, με επωνυμίες να ανεβάζουν το ενδιαφέρον τους για να ανταποκρίνονται στις εξελισσόμενες ηθικές, περιβαλλοντικές και καθαρές απαιτήσεις των καταναλωτών.
Από ‘καθαρά συστατικά’ έως ηθική και υπεύθυνη προμήθεια υλών, η ζήτηση των καταναλωτών για μια διαφανή αλυσίδα εφοδιασμού και αντίστοιχη ετικέτα προϊόντος δεν ήταν ποτέ υψηλότερη.
Σύμφωνα με μια έρευνα για τους παγκόσμιους καταναλωτές το 2020, τα 3/5 δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται να ‘μάθουν περισσότερα για το πού προέρχεται το φαγητό τους και πώς παρασκευάζεται’. Αυτό σημαίνει ότι ο όρος ‘καθαρή ετικέτα’ έχει περάσει από την έννοια της διαφάνειας σχετικά με το ότι τα τρόφιμα που την φέρουν είναι οργανικά και χωρίς πρόσθετα, στο πόσο βιώσιμο και ανθρώπινο είναι ένα προϊόν.
2. Μια ολοκαίνουργια ιστορία για τη βιωσιμότητα
Το 60% των ανθρώπων πραγματοποιούσαν πιο βιώσιμες και ηθικές αγορές από την έναρξη του COVID-19, με 9/10 να δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν να το κάνουν μετά την πανδημία. Στο παρελθόν λέγαμε: «Αυτό το συστατικό έχει ωραία γεύση», αλλά τώρα πρόκειται για το να λέμε: «Έχουν υπέροχη γεύση, αλλά είναι επίσης υπέροχα για τον πλανήτη».
Φυσικά, η τιμή είναι σημαντική, αλλά το φαγητό που συνοδεύεται από μια ιστορία για το πώς πληρώνεται και αν τυγχάνει σεβασμού ο αγρότης ή πώς αντιμετωπίζεται το περιβάλλον στο οποίο παράγεται θα γίνει όλο και πιο δημοφιλές. Περίπου τα 2/3 των καταναλωτών είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα για βιώσιμα προϊόντα και αυτό το ποσοστό είναι ακόμη υψηλότερο για Millenians (73%) και Gen Z (72%). Είναι ζωτικής σημασίας για τους κατασκευαστές τροφίμων να αναζητούν προμηθευτές συστατικών που μπορούν να τους βοηθήσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των καταναλωτών τους.
Βιώσιμη συσκευασία
Αναζητούνται εύκαμπτες λύσεις συσκευασίας που βασίζονται σε φυτικά υλικά. Αυτό θα ταιριάζει στις τάσεις του 2021, δεδομένου ότι πάνω από το 1/3 των ευρωπαίων καταναλωτών ανέφεραν αυξημένη προτίμηση για προσυσκευασμένα προϊόντα λόγω ανησυχιών υγιεινής ως αποτέλεσμα του COVID-19, και με 29% περισσότερους ανθρώπους να αναζητούν βιοαποικοδομήσιμη ή ανακυκλώσιμη συσκευασία για το φαγητό τους.
3. Η μείωση των αποβλήτων θα γίνει όλο και πιο σημαντική
Η ανάγκη μείωσης των αποβλήτων υπήρξε εδώ και αρκετό καιρό, αλλά με τον FAO να ανακοινώνει ότι το 2021 θα είναι το Διεθνές Έτος Οπωροκηπευτικών (IYFV) για τη βελτίωση της υγιεινής και βιώσιμης παραγωγής τροφίμων και για τη μείωση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων, αυτή είναι μια τάση που προβλέπεται ότι θα γίνει ακόμη πιο σημαντική.
4. Οι καταναλωτές θα επικεντρωθούν περισσότερο στην υγεία τους
Μια κορυφαία τάση είναι η αυξημένη εστίαση στην υγεία και την ευεξία εν μέσω φόβων των ανθρώπων να αρρωστήσουν. Αυτό υποδηλώνει ότι τα μελλοντικά προϊόντα και υπηρεσίες αγροτικών τροφίμων θα επωφεληθούν από την εστίαση σε μια ισορροπία υγείας και ευεξίας, καθώς και άνεση και χαλάρωση.
Εξατομικευμένη διατροφή
Η προσπάθεια εξατομικευμένης διατροφής τόσο για τη βελτίωση τόσο της σωματικής όσο και της ψυχικής υγείας όσο και για επιλογές φαγητού και ποτού που ταιριάζουν στον μοναδικό τρόπο ζωής τους είναι ένας βασικός τομέας εστίασης σχεδόν τους μισούς καταναλωτές που συμμετείχαν στην πρόσφατη μελέτη συμπεριφοράς καταναλωτών. Οι καινοτομίες που βρίσκονται μέσα στον εξατομικευμένο χώρο διατροφής και συνεχίζουν να αυξάνονται.
Συντονιστείτε με το ανοσοποιητικό σύστημα
Η πανδημία έχει επίσης οδηγήσει την τάση των καταναλωτών να δίνουν προτεραιότητα στην ανοσολογική υγεία στο επόμενο επίπεδο. Αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί έως το 2021 με το συνεχιζόμενο άγχος να προέρχεται από το ξέσπασμα του COVID-19. Σημειωτέα είναι και η αύξηση της κατανάλωσης προβιοτικών τροφίμων
5. Εμπιστοσύνη στην επιστήμη και την ασφάλεια
Θα εμπιστευόμαστε περισσότερο την επιστήμη το 2021. Τα εμβόλια θα βοηθήσουν τους καταναλωτές να εμπιστευτούν τις νέες μεθόδους παραγωγής. Οι επωνυμίες αρχίζουν να χρησιμοποιούν το ‘θέατρο υγιεινής’ ή το ‘θέατρο ασφαλείας’ στο μάρκετινγκ για να εμφανίσουν την καθαριότητα των προϊόντων τους.
6. Συγκομιδές υψηλής τεχνολογίας
Μια άλλη τάση στον τεχνολογικό χώρο που προβλέπεται να επιταχυνθεί είναι η αποδοχή νέων τρόπων παραγωγής τροφίμων. Αυτή η τάση δεν αφορά απαραίτητα τις νέες καινοτομίες, αλλά τον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές εκτιμούν και αποδέχονται την νέα και υψηλή τεχνολογία που χρησιμοποιείται στην παραγωγή αγροτικών τροφίμων.
«Ήμασταν λίγο φοβισμένοι για την υπερβολική επιστήμη στα τρόφιμα μας», δηλώνουν πολλοί καταναλωτές, οι οποίοι ίσως είναι λίγο πιο δεκτικοί σε επιστημονικές ή τεχνηκές μεθόδους παραγωγής μετά το 2020.
7. Οι καταναλωτές θα αναζητήσουν νέες γεύσεις και εμπειρίες
Αυξανόμενη όρεξη για νέες εμπειρίες τροφίμων. Μετά από ένα χρόνο μειωμένων ταξιδιών και περιορισμών, οι καταναλωτές θα επιδιώκουν να δοκιμάσουν νέα πράγματα. Ο τουρισμός τροφίμων είναι ένα μεγάλο θέμα αλλά η επιστροφή του ταξιδιού, όπως γνωρίζουμε, είναι ακόμη υπό αμφισβήτηση. Εξαιτίας αυτού, προβλέπεται ότι οι νέες γεύσεις και οι εμπειρίες θα έρθουν, κατ’ αρχήν, πιο κοντά στο σπίτι.
Όμως οι καταναλωτές τώρα ενδιαφέρονται να δοκιμάσουν και νέες αισθητηριακές εμπειρίες (π.χ. αρώματα, γεύσεις, υφές, χρώματα, αισθήσεις), περισσότερο από ποτέ, με τις νεότερες γενιές να οδηγούν τη ζήτηση για τέτοιες γευστικές εμπειρίες.
Σύγχρονη νοσταλγία
Οι στιγμές της ανησυχίας, της αναταραχής και της αβεβαιότητας οδηγούν τους καταναλωτές να αναζητήσουν άνεση σε τρόφιμα που τους θυμίζουν πιο ευτυχισμένους, λιγότερο ταραγμένους καιρούς. Έτσι αναμένουν μια μοντέρνα στροφή στα αγαπημένα τους κλασικά. Οι κατασκευαστές τροφίμων μπορούν να οδηγήσουν σε αυτό το κύμα προσθέτοντας εξωτικές γεύσεις και συστατικά σε οικεία προϊόντα και χρησιμοποιώντας παγκόσμιες τάσεις για να επηρεάσουν τα τοπικά προϊόντα.
8. Focus προς τα φυτά και εναλλακτικές πρωτεΐνες
Ενώ όλοι στη βιομηχανία γνωρίζουν τώρα την αυξανόμενη τάση με βάση τα φυτά , το 2021 θα φέρει τα φυτικά προϊόντα στο επόμενο επίπεδο. Το ‘φυτικό’ στη διατροφή έχει προχωρήσει στο mainstream που οδηγεί την ταχεία επέκτασή του σε περισσότερες κατηγορίες αγοράς, ειδικά όταν πρόκειται για εναλλακτικές πρωτεΐνες.
Η εναλλακτική αγορά πρωτεϊνών είναι ένα παράδειγμα όπου η αποδοχή των καταναλωτών αυξάνεται ήδη σε όλο τον κόσμο.
9. Η ευκολία (convenience) θα επιταχυνθεί
Το 2020, υπήρξε τεράστια ώθηση στις διαδικτυακές δυνατότητες, γι ‘αυτό η ευκολία είναι μια άλλη κορυφαία τάση.
Ένα από τα πιο διαδεδομένα παραδείγματα είναι οι διαδικτυακές αγορές τροφίμων και οι υπηρεσίες απευθείας προς καταναλωτές. Οι παραδοσιακές μέθοδοι προμήθειας τροφίμων έχουν ψηφιοποιηθεί ως αποτέλεσμα της πανδημίας και περισσότεροι άνθρωποι τις χρησιμοποιούν. Η μελέτη συμπεριφοράς καταναλωτών αποκάλυψε ότι η μεγαλύτερη αλλαγή συμπεριφοράς ήταν στην πραγματικότητα ο τρόπος με τον οποίο οι Ευρωπαίοι ψωνίζουν, με σχεδόν τους μισούς να αναφέρουν αύξηση στις διαδικτυακές αγορές (45%). μαζικές αγορές (47%) και προσεκτικά προγραμματισμένα ταξίδια αγορών (45%).
10. Μαγείρεμα στο σπίτι
Ένα άλλο βασικό εύρημα της μελέτης συμπεριφοράς των καταναλωτών ήταν η αύξηση του μαγειρέματος στο σπίτι, με πάνω από το ένα τρίτο (36%) των ανθρώπων να αναφέρουν ότι έχουν απολαύσει το χρόνο μαγειρέματος κατά τη διάρκεια του κλειδώματος και ότι θα κάνουν περισσότερο το 2021. Ιδιαίτερα πολύ νέοι καταναλωτές ηλικίας 16-19 ετών που μαγείρεψαν για πρώτη φορά σε ορισμένες περιπτώσεις.
Πηγή: www.eitfood.eu, www.edlong.com
Παρατηρήσεις μας σχετικά με τα τυροκομικά προϊόντα
Διαφάνεια – Βιωσιμότητα Οι τυροκομικές επιχειρήσεις πρέπει να δώσουν μεγάλη βαρύτητα σε ενέργειες προστασίας του περιβάλλοντος ως προς την εκτροφή των ζώων, διαχείρισης αποβλήτων στα τυροκομεία, ηθικής συμπεριφοράς και σεβασμού προς τους κτηνοτρόφους, ευζωίας και να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της ‘καθαρής ετικέτας’ με τη νέα μορφή, δηλαδή πόσο βιώσιμο και ανθρώπινο είναι ένα προϊόν.
Βιώσιμη συσκευασία Προσοχή σε εύκαμπτες λύσεις συσκευασίας που βασίζονται σε φυτικά υλικά.
Υγεία – Ανοσοποιητικό Η σημασία των τυροκομικών
Νέες γεύσεις και εμπειρίες – νοσταλγία Ανάπτυξη τόσο παραδοσιακών όσο και νέων τυριών σε γεύσεις
Η ευκολία (convenience) Διαδικτυακές πωλήσεις τυριών απευθείας προς καταναλωτές